Πέμπτη 13 Ιανουαρίου 2011

Χωράει τον Ρολέν, ένας τάφος;

Για τον Jean Rollin (1938 – 2010) 

Όταν μας αποχαιρετούν /
Οι καλύτεροι σύντροφοι /
Των πιο αγνών /
νεανικών /
ενθουσιασμών μας...

Στις αρχές της δεκαετίας του 80, όταν δηλαδή τα Video-clubs μεσουρανούσαν και ξεπηδούσαν σαν μανιτάρια σε κάθε γειτονιά, στα ράφια των ταινιών τρόμου στριμωχνόντουσαν εικόνες άκρατα φρικαλέες, καθώς οι έλληνες διανομείς εφάρμοσαν την ίδια μπακαλίστικη λογική που κληροδότησαν από τις χρυσές εποχές του κινηματογράφου:

θεαματικά gore στιγμιότυπα στόλιζαν τα εξώφυλλα τους, ακόμη κι αν προερχόντουσαν από άλλη ταινία (!) ενώ πηχυαίοι τίτλοι προετοίμαζαν τον υποψήφιο θεατή για έναν ωκεανό αχνιστών σπλάχνων και εξορυγμένων οφθαλμών, που θα’λεγε και ο Κολιοδήμος.

Κανένα εξώφυλλο όμως δεν ήταν πιο φρικαλέο από αυτά των ταινιών του Ζαν Ρολέν: η Sunset Video που κυκλοφόρησε στην ελληνική αγορά τις περισσότερες ταινίες του, διάλεγε πάντα τις πιο extreme εικόνες από τα Σταφύλια Του Θανάτου, τη Νύχτα Των Κυνηγημένων και τη Ζωντανή Νεκρή. Και ο πιτσιρίκος splatter-ας, της νοίκιαζε, έτοιμος να περάσει μαζί τους μια βραδιά χαοτικού χαβαλέ.

Μέγα λάθος.

 Ο Ρολέν βλέπετε, ξεκινούσε σχεδόν πάντα από συμβατικές ιστορίες τρόμου, δοσμένες όμως με τον πλέον αντισυμβατικό τρόπο. Και οι ταινίες του συχνά αψηφούσαν τις όποιες προσδοκίες του κοινού. Που, σε μια χαρακτηριστική περίπτωση, έκανε λαμπόγυαλο το σινεμά όπου προβαλλόταν η πρώτη του ταινία, ο Βιασμός Του Βρικόλακα, το 1968. 

Γιατί μπροστά από τη βία, κοντοστεκόταν ο ποιητικός, σχεδόν οπερατικός λυρισμός του δημιουργού τους που, με τα λιγοστά πάντα μέσα που είχε στη κατοχή του, ξεχείλωνε όσο μπορούσε την γραμμική του αφήγηση για να γεμίσει τα κενά της με εικόνες μπαρόκ και κορώνες μελοδραματικές.

Με τους άπειρους ηθοποιούς του να δίνουν ερμηνείες όσο το δυνατόν πιο εξπρεσιονιστικές και μια γνήσια αγάπη για κάθε τι παράξενο που στέκεται μπροστά σε έναν κινηματογραφικό φακό, ο Ρολέν πάντρεψε την «αφέλεια» των κινηματογραφικών βουβών σήριαλ του Louis Feuillade, με την – γαλλική σαφώς – παράδοση του Grand Guinol. 

Μόνο που ο συνδυασμός αυτής της καλλιτεχνικής ευαισθησίας και του gore ξεπερνούσε την ηδονιστική καλλιγραφία ενός Ντάριο Αρτζέντο: (όχι και τόσο) περιέργως, ο θεατής μπορούσε να εκτιμήσει την κάβλα του ιταλού δημιουργού, αλλά όχι την εύθραυστη ποιητική γραφή του Ρολέν που κατέληγε πάντα στο θρήνο και την οδύνη. 

Το άγρια ιδιότυπο και αντισυμβατικό όραμα του όμως, θα ζει για πάντα μέσα από τις καλύτερες στιγμές του.

Adieu Jean Rollin!

http://movieworld.gr/articles-archive/item/4189.html